Kiedy w Grecji zaczynają się zbiory oliwek?
Jesień w Grecji to wyjątkowy czas — rozpoczyna się sezon zbiorów oliwek, najważniejszy moment w całym roku dla producentów oliwy.
Zazwyczaj trwa on od połowy października do końca grudnia, w zależności od regionu, klimatu i przeznaczenia oliwy.
- Wczesne zbiory (październik–listopad) – oliwki są jeszcze zielone, zawierają mniej oleju, ale bogatego w polifenole. To z nich powstaje intensywna, pieprzna w smaku oliwa Early Harvest (z wczesnego zbioru), ceniona za wysoką wartość odżywczą.
- Późniejsze zbiory (grudzień) – dają więcej oleju, łagodniejszego w smaku, o złocistym kolorze. Idealna dla osób, które preferują delikatność i słodycz w kuchni śródziemnomorskiej.
Ciekawostka: Oliwki na Krecie dojrzewają szybciej niż w północnej Grecji – wszystko dzięki ciepłemu klimatowi i morskim wiatrom.
Jak wygląda tradycyjny zbiór oliwek?
W wielu rodzinnych gospodarstwach na Krecie, Peloponezie czy w Epirze, zbiory oliwek to rytuał przekazywany z pokolenia na pokolenie.
Do dziś wiele rodzin używa prostych narzędzi i polega na pracy rąk.
Proces wygląda następująco:
- Pod drzewami rozkłada się siatki na oliwki.
- Gałęzie są delikatnie strząsane kijami lub grzebieniami.
- Zebrane owoce trafiają do skrzynek i w ciągu 24 godzin jadą do tłoczni.
Dlaczego tak szybko? Bo tylko świeżo zebrane oliwki zachowują pełnię smaku i składników odżywczych. Opóźnienie tłoczenia powoduje fermentację i pogorszenie jakości, dlatego czas od drzewa do tłoczni jest kluczowy dla oliwy Extra Virgin.
Zbiór oliwek to nie tylko praca – to rytuał i święto
W greckich wioskach zbiór oliwek to wydarzenie, które łączy pokolenia.
Całe rodziny biorą udział w pracach — młodzi przyjeżdżają z miast, by pomóc dziadkom, a po pracy wszyscy siadają razem do stołu.
Pachnie chlebem, świeżo tłoczoną oliwą, ziołami i winem. Śpiewa się, wspomina, śmieje.
Dla Greków to czas wspólnoty i wdzięczności — moment, w którym ziemia oddaje to, co w niej najlepsze.
Jak mówi przysłowie: „Nie ma Greka bez oliwki, ani oliwki bez Greka.”
Nowoczesność w służbie tradycji
Choć klimat rodzinnych gajów pozostaje niezmienny, współczesne gospodarstwa coraz częściej korzystają z nowoczesnych technologii.
Pojawiają się mechaniczne strząsarki, traktory i mobilne tłocznie, które pozwalają szybciej i efektywniej zebrać owoce — bez utraty jakości.
Kluczową zasadą jest jednak ta sama, co dawniej:
Im krótszy czas między zbiorem a tłoczeniem, tym lepsza oliwa.
Nowoczesne tłocznie pozwalają utrzymać stałą temperaturę tłoczenia (poniżej 27°C) i kontrolować proces ekstrakcji. Dzięki temu nawet małe, rodzinne gospodarstwa z Krety mogą tworzyć oliwę klasy premium, konkurującą z wielkimi producentami.
Co dzieje się z oliwkami po zbiorach?
Po zakończeniu zbiorów oliwki trafiają do tłoczni (gr. laini), gdzie są:
- myte i sortowane,
- miażdżone na pastę,
- tłoczone na zimno (tzw. cold extraction),
- a następnie przechowywane w stalowych zbiornikach bez dostępu powietrza i światła.
W ten sposób powstaje świeża, niefiltrowana oliwa, pełna aromatu i naturalnego zmętnienia.
Grecy często jedzą ją jeszcze ciepłą – maczając w niej chleb, dodając oregano i popijając kieliszkiem lokalnego wina.
Zbiory a jakość oliwy – na co zwracać uwagę?
- Oliwa z wczesnych zbiorów – intensywna, pieprzna, bogata w polifenole i antyoksydanty, ma intensywnie zielony kolor i niską wydajność. To właśnie ona jest najdroższa i najbardziej wartościowa.
- Oliwa z późnych zbiorów – łagodniejsza, bardziej słodka, o złocistym odcieniu. Doskonała do sałatek i dań na zimno.
- Czas tłoczenia – oliwki powinny być przetworzone w ciągu 24 godzin od zbioru, aby zachować klasę Extra Virgin.
Zbiory oliwek w Grecji – więcej niż praca
Zbiory oliwek to opowieść o ziemi, słońcu i ludziach, którzy od pokoleń żyją w rytmie natury.
To połączenie tradycji i nowoczesności, pracy i święta, lokalności i pasji.
W każdej butelce dobrej greckiej oliwy znajdziesz nie tylko smak, ale i historię – o rodzinach, które troszczą się o każdy owoc, o wietrze znad Morza Egejskiego i o słońcu, które dojrzewa w gaju.
Oliwy oferowane przez Aleora.pl pochodzą właśnie z takich miejsc – z rodzinnych gajów, gdzie zbiór nie jest przemysłem, lecz rytuałem.
🔗 Powiązane artykuły z bloga Aleora